Milica Mila Ristić
Biografija
Umetnica Milica Mila Ristić je diplomirala slikarstvo na Fakultetu likovnih umetnosti Univerziteta u Beogradu, trenutno je na doktorskim studijama na istom fakultetu. Tokom 2016. godine se usavršavala na Akademiji likovnih umetnosti u Minhenu, u klasi profesora Floriana Pumhösla.
Radovi
Intervencija u prostoru
Predivni Vjerane
o intervenciji u javnom prostoru
Na početnoj stranici jednog primerka knjige Terezin sin, autora Vjerana Miladinovića, nalazi se sledeća beleška:
Predivni Vjerane,
Večno si ostao
beskrajno usamljeno
dete
u očima nevinim
skrivao si mesec
i sjajne zvezde
u čednom srcu
baršunastu pticu
slobodnu
u letu večnosti
iznad svega
opipljivog i
ovozemaljskog...........
Iz teksta se može zaključiti da je nastao nakon Vjeranove smrti. Knjiga je napisana u formi autobiografije. Primerak u kojem se beleška nalazi je deo fonda Biblioteke grada Beograda.
Ispisivanjem beleške u knjizi, koja je javno dostupna, nepoznati autor čini svoje obraćanje Vjeranu javnim, dok čitaoce, korisnike bibioteke, sugradjane stavlja u ulogu svedoka privatnog razgovora.
Tekst je ispisan rukom, pružajući knjizi auru dokumenta intimne prepiske, arhivskog i muzejskog artefakta.
Grafičko rešenje plakata se sastoji od preuzete beleške i fusnote.
Fusnota navodi poreklo citata i daje signaturu kao putokaz za pronalaženje knjige. Ona istovremeno spaja više lokacija na teritoriji grada i poziva čitaoca na dalji angažman.
Muzej grada kao i Biblioteka grada su institucije koje sakupljaju i čuvaju artefakte od značaja za kuluru i čiji je nastanak, postojanje i delovanje neraskidivo povezano sa samim gradom. Fusnota sa navedenom signaturom upućuje na knjigu kao deo fundusa gradske institucije.
Veći deo svog života Vjeran je proveo u Beogradu. U knjizi se prepliću gradske lokacije i dogadjaji iz Vjeranovog života. Posebno mesto zauzima lokacija: ugao ulice Gavrila Principa i nekadašnje Zagrebačke(današnje Koče Popovića).
Na desetogodišnjicu Vjeranovog ubistva na ovoj lokaciji postavljena je tabla sa nazivom ,,Ulica Merlinka’’, koja je kasnije uklonjena. Ponovno postavljanje table nije izvedeno.
Intervencija u javnom prostoru, lepljenje plakata, uzima ovu okolnost i lokaciju za početnu tačku.
Intervenciju je osmislila i vodila Milica Mila Ristić. Intervencija je izvedena 25.4.2019. i u njenom izvodjenju su učestvovali Srdjan Veljović, Katarina Jovičić i Stevan Vuković.
Postavljanje plakata je izvedeno na još dve lokacije: park ispred Beogradskog planetarijuma i Biblioteka grada Beograda.
Vjeran je bio dugogodišnji stanar i nadzornik zgrade Beogradskog planetarijuma u Donjem gradu Kalemegdanske tvrđave. Park ispred ulaza je sam napravio, kako on navodi, kao poklon gradu u kojem je proveo najveći deo života. Na simboličkom planu poster stoji u recipročnom odosu sa Vjeranovom idejom zadužbinarstva stvarajući jedinstvenu ambijentalnu celinu.
Biblioteka grada Beograda je mesto na kojem se čuva i u kojem je dostupan primerak knjige sa originalnom beleškom. Poster u ovom slučaju funkcioniše kao oznaka finalne destinacije u odnosu na navedenu signaturu. Za razliku od prve dve lokacije na kojima je akcija izvedena gerilski, u Biblioteci je postupak izmenjen, pri čemu je nesporazum službenika i propust unutar organizacije same institucije poslužio kao odličan splet okolnosti za postavljanje plakata u izlog Biblioteke.
Dalji distributivni kanali plakata uključuju kulturne institucije, poput umetničkih organizacija i kulturnih centara.
Mogućnost preuzimanja plakata i njegov upliv u lične prostore sugradjana predstavlja jedan od načina postojanja memorijalnog obeležja.
Izdavačka kuća Deve, koja je podržala akciju, se bavi pitanjima percepcije pola, roda, identiteta i rodnom radnopravnospravnošću. Deve u svojoj ponudi poseduje primerke prvog izdanja knjige Terezin sin. Plakat je dostupan uz knjigu ili samostalno.
Knjiga, postavljena i zatim uklonjena tabla, signatura, plakat i lokacije na kojima je postavljen ukazuju na mrežu odnosa istorije pojedinca i istorije grada, dok beleška kao deo međuljudskog odnosa proširuje značenje prvobitnog spomeničkog obeležja.
Objavljivanje beleške u dnevnim novinama i čitanje beleške putem radija predstavljaju nastavak akcije, formate izvodjenja teksta i spomeničkog obeležavanja u javnom prostoru.
Milica Mila Ristić